Siêu âm mảng bám động mạch cảnh làm rõ nét thêm siêu âm tim gắng sức bệnh động mạch vành. Đánh giá nguy cơ trong nghiên cứu tiến cứu.

https://www.medscape.com/viewarticle/878752

LONDON, Vương quốc Anh - Dành thêm vài phút để thực hiện siêu âm động mạch cảnh cùng với siêu âm tim gắng sức ở bệnh nhân nghi ngờ bệnh động mạch vành (CAD) cung cấp thêm giá trị tiên lượng để có thể hỗ trợ phòng ngừa ban đầu, các nhà nghiên cứu của Anh cho biết dựa trên nghiên cứu tiến cứu lớn tại trung tâm của mình. [1].

Kết hợp hai kỹ thuật siêu âm để đánh giá cùng một lúc cả thiếu máu cục bộ cơ tim và gánh nặng mảng bám động mạch cảnh sẽ cho dự đoán chính xác hơn về nguy cơ tiếp theo của một biến cố lớn bất lợi ở bệnh nhân nghi ngờ CAD hơn là chỉ dùng kỹ thuật hình ảnh.

Nghiên cứu hiện tại, được công bố trực tuyến ngày 12 tháng 4 năm 2017 tại JACC: Chẩn đoán hình ảnh tim mạch, được xây dựng trên cơ sở của các nghiên cứu quan sát đã gợi mở rằng hỗ trợ đánh giá yếu tố nguy cơ bằng đánh giá siêu âm độ dày lớp áo giữa động mạch cảnh (CIMT) có thể cải thiện đáng kể việc phân loại nguy cơ CAD lâm sàng.

Tuy nhiên, giá trị của nó trong thực tế hiện chưa có cơ sở vững chắc. Nghiên cứu này có thể là minh chứng cho thành công đầu tiên trong một nghiên cứu tiến cứu lớn, do Ts. Shahram Ahmadvazir (Imperial College and Royal Brompton Hospital, London, UK) phụ trách.  
Các tác giả viết "Ở những bệnh nhân nghi ngờ đau thắt ngực ổn định nhưng chưa được xác định có bệnh động mạch vành, siêu âm tim gắng sức đồng thời và siêu âm động mạch cảnh cho biết thêm về giá trị tiên lượng” và mang đến "tiên lượng quan trọng đối với phòng ngừa ban đầu"
Bổ sung siêu âm động mạch cảnh cho siêu âm gắng sức "là một kỹ thuật rất đơn giản”, Ts. Roxy Senior (Imperial College và Royal Brompton Hospital) đã nói với Heartwire từ Medscape. “Chỉ mất thêm 3-4 phút để có được những hình ảnh này."

Mặc dù những kết quả hiện tại đã cho thấy giá trị tiên lượng của các kỹ thuật kết hợp, nhưng những phát hiện đó không cho biết liệu bằng việc sử dụng nó để hướng dẫn liệu pháp aspirin và statin thì có thay đổi kết cục hay không, Senior đã nhận xét.
Ông nói "Tôi đã nói rằng, bây giờ có ít nhất một vài tài liệu đã chỉ ra rằng là có ... do đó ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy nếu có xơ vữa động mạch thì liệu pháp phòng ngừa như aspirin và statin có ảnh hưởng đến kết cục".

Ông nói “Điều tôi nói là chúng ta cần tiến hành một nghiên cứu để chứng minh điều đó. Nhưng tôi nghĩ một cách logic - và bằng chứng đã có sẵn với dữ liệu chụp cắt lớp vi tính - rằng nếu có mảng bám và được điều trị bằng aspirin và statin thì sẽ làm giảm nhồi máu cơ tim" so với cách điều trị chỉ bằng cách kiểm tra chức năng.
Ông và các đồng nghiệp đã tuyển 591 bệnh nhân bị đau thắt ngực ổn định gần đây và không có tiền sử bệnh động mạch vành (CAD); cả hai xét nghiệm bằng hình ảnh được thực hiện đồng thời.
Siêu âm tim gắng sức bao gồm kiểm tra bằng máy chạy bộ tiêu chuẩn hoặc thử nghiệm gắng sức dobutamine, với kết quả được xác định là "bất thường" khi thành mạch dày bất thường ở ít nhất hai đoạn liên tiếp. Mảng bám động mạch cảnh được định nghĩa là một cấu trúc hội tụ lấn vào lòng động mạch  ≥0,5 mm hoặc một khu vực riêng biệt với độ dày
lớp áo giữa động mạch cảnh dày hơn 50% so với thành mạch liền kề hoặc có độ dày > 1,5 mm.

Nhóm nghiên cứu cũng xác định xác suất trước xét nghiệm (PTP) của CAD, một yếu tố tổng hợp bao gồm các yếu tố nguy cơ CAD đã được biết của đặc điểm đau ngực (như bệnh mới khởi phát), tuổi, giới tính, đái tháo đường, tăng lipid máu và tình trạng hút thuốc.
Dữ liệu theo dõi gồm 580 người tham gia, trong đó 46% là nam giới; tuổi trung bình là 59 tuổi.

Qua thời gian theo dõi trung bình là 1117 ngày, đã có 40 biến cố tim mạch lớn (MACE), bao gồm 12 ca tử vong, 9 ca nhồi máu cơ tim (MI) không gây chết người và 19 ca tái tạo mạch vành không nằm trong kế hoạch. Trong cùng thời gian, đã có 32 MACE và 13 sự cố tim nặng (được xác định là tử vong tim mạch hoặc MI không chết người).
Trong phân tích đa biến, các yếu tố dự báo MACE bao gồm PTP (P = 0,001), kết quả siêu âm gắng sức (P <0,0001), và gánh nặng mảng bám động mạch cảnh (P <0,0001). MACE được dự đoán bởi PTP (P = 0,004), siêu âm gắng sức (P <0,0001), và gánh nặng mảng bám động mạch cảnh (P <0,0001).
Nhưng gánh nặng mảng bám động mạch cảnh chỉ là yếu tố dự báo quan trọng của các sự cố tim nặng (P <0,0001); siêu âm gắng sức là một yếu tố dự báo ít có
ý nghĩa (P = 0,06).

Bệnh nhân âm tính với mảng bám động mạch cảnh và siêu âm gắng sức bình thường cho thấy tỷ lệ MACE hàng năm là 0,9%, tỷ lệ này tăng lên 1,97% trong số những người dương tính với mảng bám và siêu âm tim gắng sức bình thường, 4,3% ở bệnh nhân không có mảng bám và siêu âm tim gắng sức bất thường, và 9,7% những người có cả mảng bám và siêu âm tim gắng sức bất thường (P <0,0001).
 

Về phân tích theo thứ bậc, gánh nặng mảng bám động mạch cảnh cung cấp giá trị tiên lượng gia tăng đối với PTP và siêu âm gắng sức, trong khi đó siêu âm tim gắng sức bổ sung giá trị tiên lượng cho PTP và gánh nặng mảng động mạch cảnh (P <0,0001 cho cả hai).
Dữ liệu trước đó cho thấy lợi ích gia tăng từ sự kết hợp của các xét nghiệm xơ vữa động mạch và thiếu máu cơ tim chỉ giới hạn ở những bệnh nhân chụp cắt lớp phát xạ photon đơn (SPECT) hoặc chụp cắt lớp phát xạ positron (PET) với chụp cắt lớp mạch vành (CCTA). Nhóm nghiên cứu viết: "Tuy nhiên, cả hai phương thức kết hợp đều tốn kém, với liều lượng bức xạ ion hóa quá cao, và không phổ biến rộng rãi."

Họ tiếp tục cho biết: "Đây là nghiên cứu đầu tiên cho thấy siêu âm tim gắng sức hiện nay (hình ảnh hài hòa với việc sử dụng tương phản khi cần thiết) và siêu âm động mạch cảnh đồng thời có thể không chỉ cung cấp thông tin tiên lượng tương tự với các kỹ thuật sử dụng bức xạ mà còn có khả năng áp dụng ở tất cả các bệnh nhân. Kỹ thuật này không bị bức xạ ion hóa, giá thành thấp hơn rõ rệt ít tốn kém hơn nhiều và sẵn có ở mọi nơi. "
Trong một bài viết đi kèm, Ts. Eugenio Picano (National Research Council Institute of Clinical Physiology, Pisa, Italy) và Ts. Maria Chiara Scali (Nottola Hospital, Siena, Italy) viết rằng việc phiên giải những kết quả vào thực hành lâm sàng sẽ đòi hỏi phải thực hiện thêm các bước văn hoá, khoa học công nghệ," bao gồm "giáo dục, đào tạo phù hợp và cấp giấy chứng nhận" cho các kỹ thuật viên siêu âm.
"Chuẩn hóa chặt chẽ việc thu thập và phân tích độ dày màng giữa động mạch cảnh và hình ảnh mảng bám là cần thiết, có thể với sự hỗ trợ của phần mềm kiểm soát biến thiên thông qua phương pháp đọc bán tự động về độ dày thành mạch và kết cấu mảng bám."

Khi được phỏng vấn, Senior không cho rằng các bước như vậy là cần thiết trước khi sử dụng đồng thời các kỹ thuật trong thực hành lâm sàng. Tiêu chuẩn hóa ở mức độ đó "có thể được thực hiện, nhưng nếu bạn sẽ sử dụng trong thực tế [kết hợp hình ảnh], thì chỉ cần xem có sự xuất hiện của mảng bám là đủ để biết kết quả, như thể hiện trong tài liệu này."
 

Để biết thêm thông tin của theheart.org, theo dõi chúng tôi trên TwitterFacebook.


Danh mục: Nghiên cứu khoa học , Bài viết chuyên đề

Bình luận
Bài viết liên quan